🧠 API هوش مصنوعی چیست؟

API هوش مصنوعی یک واسط برنامه‌نویسی قدرتمند است که سرویس‌های ابری یا محلی هوش مصنوعی را به راحتی برای توسعه‌دهندگان ربات تلگرام قابل دسترس می‌کند. این رابط به صورت RESTful (بیشتر با فرمت JSON)، معماری ساده و فناوری مدرن ارائه می‌شود و امکان پیاده‌سازی هوش مصنوعی را در توسعه ربات‌ها تسهیل می‌نماید.

💻 مثال ساده پاسخ یک API هوش مصنوعی به‌صورت JSON

{
    "input": "سلام! برنامه امروز چیه؟",
    "intent": "برنامه‌ریزی روزانه",
    "entities": ["امروز"],
    "response": "سلام 👋 برنامه امروز رو می‌خوای؟ می‌تونم کمک کنم یادداشت‌ها و قرارها رو بررسی کنی."
}
    

آموزش گام‌به‌گام احراز هویت و دریافت کلید API

برای دسترسی توسعه‌دهندگان به امکانات API هوش مصنوعی و ساخت ربات تلگرام هوشمند، اولین قدم احراز هویت API و دریافت کلید API (API Key) است. این کلیدها تعیین می‌کنند چه کاربری به چه میزان و چگونه از سرویس استفاده کند و هویت هر درخواست به‌رسمیت شناخته شود. بدون کلید یا با کلید نامعتبر، درخواست به سرویس پاسخ داده نمی‌شود. در این راهنما، مراحل کامل ورود تا دریافت و استفاده از کلید API را با جزئیات فنی و نمونه کد پوشش داده‌ایم تا سریع‌ترین مسیر را برای شروع توسعه تجربه کنید.

مراحل ثبت‌نام و احراز هویت API به صورت تصویری و قدم‌به‌قدم:

1. ورود به وب‌سایت سرویس‌دهنده API (مثلاً gapgpt.app یا سرویس‌های مشابه)
2. کلیک روی گزینه ثبت‌نام یا Sign Up
3. تکمیل فرم مشخصات کاربری (ایمیل معتبر، رمز عبور قوی و اطلاعات پایه)
4. تأیید ایمیل با مراجعه به لینک دریافتی در صندوق ورودی (حتماً پوشه Spam را هم چک کنید)
5. ورود به حساب کاربری و مراجعه به داشبورد API
6. انتخاب گزینه تولید کلید API جدید (Generate New API Key)

حالا یک کلید یکتا دراختیار شما قرار می‌گیرد که می‌تواند به‌ازای هر پروژه، هر ربات یا به تفکیک سطح دسترسی تعریف شود.

نحوه درج کلید API در درخواست‌ها (نمونه مستندات)

POST https://api.example.com/v1/chat
Authorization: Bearer YOUR_API_KEY
Content-Type: application/json
    

نحوه استفاده از کلید API در کد (Python و Node.js)

import requests
API_KEY = "YOUR_API_KEY"
url = "https://api.example.com/v1/account"
headers = {
    "Authorization": f"Bearer {API_KEY}",
    "Content-Type": "application/json"
}
response = requests.get(url, headers=headers)
print(response.json())
    

const fetch = require('node-fetch');
const API_KEY = "YOUR_API_KEY";
const url = "https://api.example.com/v1/account";
fetch(url, {
    method: "GET",
    headers: {
        "Authorization": `Bearer ${API_KEY}`,
        "Content-Type": "application/json"
    }
})
.then(res => res.json())
.then(data => console.log(data));
    

سوال متداول: کلید API را کجا وارد کنم؟

کلید API باید در هدر Authorization هر درخواست HTTP قرار بگیرد. کافی است نمونه کد بالا را ویرایش کرده و کلید شخصی خود را جایگزین کنید.

اشتباهات رایج هنگام احراز هویت و استفاده از کلید API

• استفاده از کلید اشتباه یا منقضی‌شده
• فراموش کردن درج هدر Authorization در درخواست
• افشای کلید در مخازن عمومی مانند گیت‌هاب
• ارسال کلید ناقص (حروف یا ارقام جا مانده)
• نداشتن سطح دسترسی کافی روی کلید

جدول خطاهای متداول احراز هویت API

نمونه کدهای Python و Node.js برای ارتباط با API ربات تلگرام

برای توسعه سریع و مطمئن ربات تلگرام با API هوش مصنوعی، داشتن نمونه کدهای عملی بسیار کلیدی است. در این بخش، شما می‌توانید بهترین نمونه کدهای Python و Node.js را ببینید که مسیر ساخت ربات و اتصال به واسط برنامه‌نویسی را با تمرکز بر سادگی و کارایی، هموار می‌کند. این مثال‌ها تمامی مراحل ارتباط، ارسال پیام، دریافت پاسخ هوشمند و مدیریت توکن را پوشش می‌دهند و با توضیحات خط‌به‌خط، مناسب توسعه‌دهندگان همه سطوح هستند.

پیش‌نیازها

• نصب کتابخانه‌های requests و python-telegram-bot: pip install requests python-telegram-bot
• دریافت API Key واسط برنامه‌نویسی هوش مصنوعی (جزئیات بیشتر: راهنمای دریافت کلید API هوش مصنوعی)
• توکن ربات تلگرام (BotFather)

💻 مثال ساده: برقراری ارتباط و ارسال پیام به API هوش مصنوعی

در این نمونه، با هر دریافت پیام از کاربر، متن پیام به API هوش مصنوعی ارسال و پاسخ هوشمند به کاربر بازگردانده می‌شود.

import requests
from telegram import Update
from telegram.ext import Updater, MessageHandler, Filters, CallbackContext
AI_API_URL = "https://your-ai-api.ir/v1/completions"
AI_API_KEY = 'کلید_API_هوش_مصنوعی_خود'
TELEGRAM_TOKEN = 'توکن_ربات_تلگرام_خود'
def ai_reply(text):
    headers = {'Authorization': f'Bearer {AI_API_KEY}'}
    payload = {
        "prompt": text,
        "max_tokens": 100
    }
    resp = requests.post(AI_API_URL, headers=headers, json=payload)
    # پاسخ را دریافت و باز می‌گرداند یا خطای احتمالی را بررسی می‌کند
    if resp.status_code == 200:
        return resp.json().get("choices", [{}])[0].get("text", "پاسخی دریافت نشد.")
    else:
        return "خطا در ارتباط با API (کد وضعیت: {})".format(resp.status_code)
def handle_message(update: Update, context: CallbackContext):
    user_text = update.message.text
    ai_response = ai_reply(user_text)
    update.message.reply_text(ai_response)
updater = Updater(TELEGRAM_TOKEN, use_context=True)
updater.dispatcher.add_handler(MessageHandler(Filters.text & ~Filters.command, handle_message))
updater.start_polling()
updater.idle()
    

🔑 توصیه: برای امنیت، کلیدها را در محیط امن نگه‌دارید و هرگز در سورس عمومی قرار ندهید.

نمونه پیشرفته‌تر: مدیریت پیام‌هایی با فرمت متفاوت و ارسال پاسخ ویژه

به‌راحتی می‌توانید ورودی کاربر را واکاوی کرده و بر اساس نوع یا موضوع هوش مصنوعی پاسخ ویژه تولید کنید:

def ai_reply_advanced(text, user_id):
    headers = {'Authorization': f'Bearer {AI_API_KEY}'}
    data = {
        "prompt": f"User({user_id}): {text}",
        "max_tokens": 120,
        "temperature": 0.8
    }
    resp = requests.post(AI_API_URL, headers=headers, json=data)
    if resp.ok and "choices" in resp.json():
        return resp.json()["choices"][0].get("text", "")
    else:
        # جهت مدیریت خطا به بخش "مدیریت خطاها..." مراجعه فرمایید.
        return "پاسخ‌دهی ربات فعلاً ممکن نیست."
    

پیش‌نیازها

• نصب node-telegram-bot-api و axios: npm install node-telegram-bot-api axios
• توکن ربات تلگرام و API Key هوش مصنوعی

💻 نمونه ساده: اتصال، ارسال و دریافت جواب از API هوش مصنوعی

در این نمونه با هر پیام دریافتی از کاربر، متن به API ارسال و جواب به صورت پیام بازگردانده می‌شود.

const TelegramBot = require('node-telegram-bot-api');
const axios = require('axios');
const TELEGRAM_TOKEN = 'توکن_ربات';
const AI_API_KEY = 'کلید_API';
const AI_API_URL = 'https://your-ai-api.ir/v1/completions';
const bot = new TelegramBot(TELEGRAM_TOKEN, { polling: true });
bot.on('message', async (msg) => {
  const chatId = msg.chat.id;
  try {
    const aiResp = await axios.post(
      AI_API_URL,
      { prompt: msg.text, max_tokens: 100 },
      { headers: { Authorization: `Bearer ${AI_API_KEY}` } }
    );
    const reply = aiResp.data.choices?.[0]?.text || 'پاسخی دریافت نشد.';
    bot.sendMessage(chatId, reply);
  } catch (err) {
    bot.sendMessage(chatId, 'خطا در برقراری ارتباط با API هوش مصنوعی.');
  }
});
    

📢 نکته: مدیریت خطاها را می‌توانید پیشرفته‌تر کنید (رجوع شود به بخش "مدیریت خطاها ...").

نمونه پیشرفته: افزودن پارامترهای بیشتر و تحلیل ورودی

bot.on('message', async (msg) => {
  const chatId = msg.chat.id;
  const username = msg.from.username || 'کاربر';
  const prompt = `Question from ${username}: ${msg.text}`;
  try {
    const aiResp = await axios.post(
      AI_API_URL,
      { prompt, max_tokens: 120, temperature: 0.85 },
      { headers: { Authorization: `Bearer ${AI_API_KEY}` } }
    );
    const reply = aiResp.data.choices?.[0]?.text || 'API پاسخ نداد!';
    bot.sendMessage(chatId, reply.trim());
  } catch (err) {
    // جهت اطلاعات بیشتر به بخش "مدیریت خطاها ..." سر بزنید.
    bot.sendMessage(chatId, 'در حال حاضر پاسخ امکان‌پذیر نیست.');
  }
});
    

✨ نکته مهم برای بهبود نمونه‌کدها

• برای مدیریت پیامدهای خطا و امنیت، حتماً بخش محدودیت‌ها و مدیریت خطاهای API هوش مصنوعی را مطالعه کنید.
• امکان شخصی‌سازی و افزودن ویژگی‌های تشخیص زبان یا تولید عکس با ترکیب API هوش مصنوعی فراهم است (نمونه کاربردهای API).
• برای اتصال امن، کلیدها را از فایل محیطی (env) بخوانید و در سورس کد ننویسید.

گام بعدی: ربات خود را تست و گسترش دهید!

می‌توانید همین حالا نمونه‌کد بالا را تست کنید و پس از ساخت ربات اولیه، به راحتی امکانات NLP یا کنترل محدودیت‌ها را اضافه کنید. برای عمق‌بخشی به پیاده‌سازی، حتماً سایر بخش‌های این مقاله درباره احراز هویت و دریافت کلید API و دیباگینگ/مدیریت خطاها در API هوش مصنوعی را مطالعه کنید.
همین حالا شروع کنید و ربات تلگرام هوشمند خود را بسازید!

💻 مثال کدنویسی در Python (python-telegram-bot + requests)

در این مثال، پس از دریافت پیام، متن کاربر به endpoint /analyze-sentiment ارسال و نتیجه تحلیل به کاربر تلگرام پاسخ داده می‌شود.

import requests
from telegram import Update
from telegram.ext import Updater, CommandHandler, MessageHandler, Filters, CallbackContext
NLP_API_URL = "https://aiapi.example.com/analyze-sentiment"
API_KEY = "your_ai_api_key"
def analyze_sentiment(text):
    headers = {"Authorization": f"Bearer {API_KEY}"}
    payload = {"text": text, "language": "fa"}
    response = requests.post(NLP_API_URL, json=payload, headers=headers, timeout=4)
    return response.json()
def handle_message(update: Update, context: CallbackContext):
    user_text = update.message.text
    nlp_result = analyze_sentiment(user_text)
    sentiment = nlp_result.get('sentiment', 'ناشناخته')
    score = nlp_result.get('score', 0)
    answer = f"احساس پیام شما: {sentiment}\nامتیاز: {score}"
    update.message.reply_text(answer)
updater = Updater("YOUR_TELEGRAM_BOT_TOKEN")
dp = updater.dispatcher
dp.add_handler(MessageHandler(Filters.text & ~Filters.command, handle_message))
updater.start_polling()
    

💻 مثال عملی با Node.js (Telegraf + axios)

نمونه زیر پیام متنی را تحلیل و نتیجه احساس را بازمی‌گرداند.

const { Telegraf } = require('telegraf');
const axios = require('axios');
const bot = new Telegraf('YOUR_TELEGRAM_BOT_TOKEN');
const NLP_API_URL = "https://aiapi.example.com/analyze-sentiment";
const API_KEY = "your_ai_api_key";
bot.on('text', async (ctx) => {
  try {
    const res = await axios.post(NLP_API_URL, {
      text: ctx.message.text,
      language: "fa"
    }, {
      headers: { 'Authorization': `Bearer ${API_KEY}` }
    });
    const { sentiment, score } = res.data;
    await ctx.reply(`احساس پیام شما: ${sentiment}\nامتیاز: ${score}`);
  } catch (err) {
    await ctx.reply("مشکلی در ارتباط با API وجود دارد!");
  }
});
bot.launch();
    

📡 نمونه ورودی

POST /analyze-sentiment
{
    "text": "امروز واقعاً حالم خوبه و انرژی زیادی دارم!",
    "language": "fa"
}
    

📡 نمونه خروجی (JSON response)

{
    "sentiment": "مثبت",
    "score": 0.92,
    "entities": []
}
    

می‌توانید بر اساس خروجی، پاسخی سفارشی به کاربر نمایش دهید.

📄 نمونه خروجی JSON خطا (AI API)

{
  "error": {
    "code": 401,
    "type": "authentication_error",
    "message": "Invalid or expired API Key provided"
  }
}
    

تفسیر: با بررسی فیلد error.code و error.message می‌توانید خطا را تشخیص داده و پاسخ انسانی یا راهنمای بازیابی به کاربر ارائه کنید.

💻 کد robust Error Handling

import requests
import logging
logging.basicConfig(filename='ai_api_errors.log', level=logging.ERROR)
def call_ai_api(message):
    api_url = "https://your-ai-api.com/v1/chat"
    headers = {"Authorization": "Bearer API_KEY"}
    try:
        response = requests.post(api_url, json={"message": message}, headers=headers, timeout=8)
        response.raise_for_status()
        return response.json().get("reply", "خطایی رخ داده است.")
    except requests.exceptions.HTTPError as e:
        logging.error(f"HTTP error: {e} - response: {response.text}")
        if response.status_code == 401:
            return "کلید API نامعتبر است."
        elif response.status_code == 429:
            return "درخواست زیاد انجام داده‌اید، لطفاً چند لحظه دیگر تلاش کنید."
        else:
            return "مشکل سمت سرویس هوش مصنوعی. لطفاً بعداً تلاش کنید."
    except requests.exceptions.RequestException as err:
        logging.error(f"Network/API error: {err}")
        return "ارتباط با سرور برقرار نشد."
    

این کد با logging خطاها را لاگ می‌کند و پیام مناسب به کاربر نمایش می‌دهد. می‌توانید از ابزارهای حرفه‌ای‌تر مانند Sentry یا ارسال خطا به تلگرام ادمین استفاده کنید.

💻 Catch & Log Error (Node.js)

const axios = require('axios');
async function callAiApi(msg) {
  try {
    let res = await axios.post('https://your-ai-api.com/v1/chat',
      { message: msg },
      { headers: { Authorization: "Bearer API_KEY" }, timeout: 7000 }
    );
    return res.data.reply || "خطایی رخ داده است.";
  } catch (err) {
    if (err.response) {
      // سرور پاسخ داده اما خطا دارد
      console.error('API error:', err.response.data, err.response.status);
      if (err.response.status === 401) return "کلید API معتبر نیست.";
      if (err.response.status === 429) return "محدودیت درخواست! کمی بعد دوباره امتحان کنید.";
      return "خطای سرویس هوش مصنوعی. لطفاً بعداً تست کنید.";
    } else {
      // خطاهای شبکه و timeout
      console.error('Network/API error:', err);
      return "ارتباط با سرور برقرار نشد.";
    }
  }
}
    

حتماً از console.error یا ترجیحاً ابزارهای مانیتورینگ برای لاگ خطا استفاده کنید تا عیب‌یابی سریع‌تر انجام شود.

⚡ نکته حرفه‌ای برای مانیتورینگ و کاهش downtime

با استفاده از ابزارهای مانیتورینگ مانند Healthchecks، UptimeRobot یا حتی ارسال اعلان خطا به ادمین تلگرام، می‌توانید خطاهای API را زودتر تشخیص داده و رفع کنید. این کار به حفظ کارایی API و کیفیت رباتتان کمک خواهد کرد.

حل مشکلات تحریم و استفاده از تحریم شکن برای دسترسی به API

یکی از بزرگترین چالش‌های توسعه‌دهندگان ایرانی هنگام کار با API هوش مصنوعی برای ساخت ربات تلگرام، مسدود شدن دسترسی به واسط‌های برنامه‌نویسی به دلیل تحریم‌های بین‌المللی است. این محدودیت‌ها ناشی از سیاست‌های برخی سرویس‌دهنده‌ها و زیرساخت‌های ‌ابری بوده و می‌تواند جلوی توسعه، تست و استقرار ربات‌های هوشمند مبتنی بر API را بگیرد.

دلایل بلاک شدن API از طرف ارائه‌دهندگان خارجی

• فیلتر براساس IP یا جغرافیا (Geo-IP Block): قطع دسترسی کاربران ایرانی
• محدودیت ثبت‌نام با شماره یا ایمیل ایرانی
• مسدود بودن روش‌های پرداخت یا صورت‌حساب‌های ارزی ایرانی
• شناسایی لوکیشن شبکه (Location Fingerprinting) هنگام اتصال به API
• اختلال موقت روی روتینگ شبکه توسط دیتاسنترها/ISPها در ایران

راهکارهای دسترسی به API با وجود تحریم

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تجربه‌های بقیه توسعه‌دهندگان و ترفندها، بخش دسترسی به ای پی آی هوش مصنوعی در ایران را مطالعه کنید.

راهنمای پیاده‌سازی و استفاده از تحریم شکن در کد API

برای برقراری ارتباط امن بین ربات تلگرام و API هوش مصنوعی در شرایط تحریمی، کافی است تنظیمات پروکسی را در سطح برنامه اعمال کنید. راه‌حل پیشنهادی استفاده از متغیرهای محیطی یا پارامترهای داخلی هر زبان است.

نمونه پیکربندی پروکسی در Python (کتابخانه requests):

import requests
proxies = {
    "http": "http://YourProxyIP:Port",
    "https": "http://YourProxyIP:Port"
}
response = requests.get("https://api.example.com/v1/account", proxies=proxies)
print(response.json())
  

در Node.js با axios:

const axios = require('axios');
const HttpsProxyAgent = require('https-proxy-agent');
const agent = new HttpsProxyAgent('http://YourProxyIP:Port');
axios.get('https://api.example.com/v1/account', { httpsAgent: agent })
  .then(res => console.log(res.data));
  

یا تنظیم environment variable (در همه زبان‌ها):

export HTTP_PROXY=http://YourProxyIP:Port
export HTTPS_PROXY=http://YourProxyIP:Port
  

🛠 رفع مشکلات متداول اتصال به API با تحریم شکن

• دریافت خطاهای 403 Forbidden یا 401 Unauthorized: احتمال شناسایی IP یا Location، پروکسی را تعویض یا چرخش دوره‌ای انجام دهید.
• ⚠️ خطاهای شبکه مانند Timeout/عدم پاسخ: کیفیت تحریم شکن را بررسی کنید یا سرور دیگری تست نمایید.
• مواجهه با CAPTCHA یا تأیید امنیتی: برخی سرویس‌دهندگان در صورت تشخیص ترافیک مشکوک، اعتبارسنجی دستی ارسال می‌کنند. راهکار: تغییر سرور یا ارسال مجدد با فاصله زمانی.
• Rate Limit (429 Too Many Requests): حتماً مستندات محدودیت‌های ای پی آی هوش مصنوعی را ببینید و تعداد درخواست را کنترل کنید.

نکات امنیتی مهم هنگام کار با پروکسی و API

• هرگز کلید API را روی سرور یا پروکسی عمومی ذخیره نکنید.
• پروکسی‌های استفاده‌شده را از منابع معتبر و امن انتخاب کنید تا مانع دزدی داده یا شنود شوند.
• کانکشن را به صورت رمزنگاری‌شده (HTTPS) برقرار کنید.
• در پروژه‌های تیمی، متغیرهای محیطی را مدیریت و فقط روی ماشین‌های مطمئن بارگذاری کنید.
• حتماً لاگ‌های خطا و دسترسی را با دقت بررسی کنید؛ هرگونه درخواست غیرعادی را پیگیری نمایید.

نمونه خطاهایی که ممکن است در پروژه با آنها روبرو شوید

• requests.exceptions.ProxyError یا ECONNREFUSED: آدرس پروکسی اشتباه یا قطع ارتباط سرور واسطه؛ پروکسی را مجدد تست کنید.
• 403 Forbidden - Country Blocked: ارائه‌دهنده متوجه IP ایرانی یا پروکسی ناسازگار شد.
• 429 Too Many Requests: ارسال درخواست بیش از حد مجاز؛ بازه زمانی را افزایش دهید.

جمع‌بندی و راه‌های یادگیری بیشتر

برای توسعه‌دهندگان ایرانی، چالش دور زدن تحریم‌ها و استفاده بهینه از تحریم شکن برای دسترسی به API هوش مصنوعی یکی از مهارت‌های فنی ضروری است. کلید موفقیت: پیاده‌سازی پیکربندی صحیح، رعایت امنیت، انتخاب ابزار کارآمد و انعطاف‌پذیری برای عبور از Geo-Block. پیشنهاد می‌کنیم تجربیات خودتان را در بخش نظرات یا فروم‌ها با دیگران به اشتراک بگذارید تا این مسیر برای دیگر توسعه‌دهندگان ساده‌تر شود.
برای جزئیات بیشتر و آموزش‌های مرحله‌به‌مرحله، حتما مجموعه پست‌های راهنمایی مثل دسترسی به ای پی آی هوش مصنوعی در ایران و api هوش مصنوعی چیست را مطالعه کنید.

💻 مثال ذخیره‌سازی کلید API با محیط‌متغیرها (Python و Node.js)

# .env
AI_API_KEY=your-super-secure-api-key
Python
import os
API_KEY = os.getenv('AI_API_KEY')
Node.js
require('dotenv').config();
const API_KEY = process.env.AI_API_KEY;
  

⚡ نکته کلیدی:

در اکثر APIهای هوش مصنوعی، محدودیت تعداد درخواست (Rate Limit) وجود دارد. درخواست‌های بیش از حد، موجب دریافت خطای 429 Too Many Requests می‌شود و ممکن است حساب شما مسدود گردد.

💻 پیاده‌سازی ساده Rate Limiting در Node.js

// فرض: در هر دقیقه نهایتاً ۵۰ درخواست مجاز است
let requests = [];
const MAX_REQ = 50;
const WINDOW_MS = 60 * 1000;
function rateLimit() {
  const now = Date.now();
  requests = requests.filter(ts => now - ts < WINDOW_MS);
  if (requests.length >= MAX_REQ) return false;
  requests.push(now);
  return true;
}
// در هر درخواست:
if (!rateLimit()) {
  ctx.reply('تعداد درخواست زیاد است، لطفا کمی صبر کنید.');
  return;
}
  

📡 نمونه درخواست امن API هوش مصنوعی

POST /v1/chat
Host: secure-ai-api.com
Authorization: Bearer [AI_API_KEY]
Content-Type: application/json
{
  "message": "متن ورودی کاربر تلگرام ...",
  "user_id": "telegram_user_id"
}
  

در این نمونه، کلید API فقط در header، پیام به صورت امن و هیچ داده شخصی مستقیمی ارسال نشده است. user_id یا session token برای ردیابی مجاز از user context اضافه شده است.